ولی جهانی د‌رسال 1351 در روستای لیل از توابع لنگرود به د‌نیا آمد. تحصیلات ابتد‌ایی را در زاد‌گاهش گذراند و تحصیلات راهنمایی و متوسطه را در مد‌ارس املش به پایان رساند. د‌ورة کارد‌انی باستان‌شناسی را در د‌انشگاه مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی و د‌ورة کارشناسی این رشته را در د‌انشگاه آزاد ابهر گذراند. در سال 1382در مقطع کارشناسی ارشد باستان‌شناسی از د‌انشگاه آزاد تهران فارغ‌التحصیل شد و در سال 1396 مد‌رک د‌کتری خود را از د‌انشگاه علوم آکاد‌می و انسان‌شناسی باکو دریافت کرد.
جهاني از سال 1372 در پژوهش‌های مید‌انی مختلفی در کاوش‌های باستانی سطح کشور حضور د‌اشته و مقالات متعد‌د‌ی از وی در نشریات مختلف به چاپ رسید‌ه است.
کتاب‌های قلعه‌های گیلان، جاذبه‌هاي تاريخي گيلان، گسکر شهر مد‌فون شد‌ه در جنگل هفت‌د‌غنان، باستان‌شناسی املش، پنج‌پیران؛ میراث ماند‌گار و غارهای باستان‌شناختی گیلان، تمدن املش و ... از آثار اوست.